Wiecznie zielone lasy, które z całych sił pomagają utrzymać na naszej planecie klimat w stanie równowagi. To nasza tarcza w walce z powodziami, suszami i erozją. Każdy z nas może i powinien zawalczyć o ich przetrwanie. 22 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Lasu Deszczowego – to okazja aby uświadomić sobie jak funkcjonowanie tego złożonego ekosystemu leśnego jest ważne dla naszego funkcjonowania, bez względu na odległość jaka nas od niego dzieli.
Występują w miejscach charakteryzujących się dużą ilością opadów oraz ciepłym i stabilnym klimatem, w Afryce, Azji, Australii oraz w Ameryce Środkowej i Południowej, gdzie zlokalizowany jest największy z nich – Amazoński las deszczowy (leżący głownie na obszarze dorzecza Amazonki).
Niezwykłe lasy deszczowe
Wyjątkową cechą tego siedliska jest jego niezwykła bioróżnorodność. Lasy te to ogromne skupiska bardzo wysokich drzew, o zwartej koronie, w których jak twierdzą badacze – żyje nawet połowa z wszystkich istniejących na Ziemi gatunków zwierząt i roślin. A większa ich część występuje właśnie w piętrze koron drzew, do czego są naturalnie przystosowane: tam w przeciwieństwie do niższych pięter lasu dociera więcej światła, znajduje się pożywienie i warunki do bytowania. Dno lasu także pełni ważną funkcję ekosystemu, ponieważ zamieszkujące tam drobne zwierzęta, grzyby i mikroorganizmy trudnią się rozkładem materii organicznej „produkowanej” przez las, na skutek czego do środowiska na powrót trafiają cenne związki i minerały. Wiele z gatunków zamieszkujących lasy żyje w symbiozie, są od siebie zależne i od otaczającego ich środowiska.
Globalna wartość lasów deszczowych
Lasy, a szczególnie te gęste i wielkopowierzchniowe, pochłaniają ogromne ilości dwutlenku węgla i produkują cenny tlen, a w związku z tym mają wpływ na poprawę jakości klimatu, o zasięgu znacznie odbiegającym do ich położenia.
Na skutek intensywnego procesu parowania z komórek roślinnych (transpiracji) – wzmacniany jest hydrologiczny obieg wody w przyrodzie. Unosząca się ponad lasem para wodna ulega kondensacji, dzięki czemu kształtują się chmury deszczowe, które na powrót uwalniają wodę w postaci opadu. Naukowcy badający zjawiska zachodzące w puszczy amazońskiej twierdzą, że prawdopodobnie ponad połowa krążącej tu wody pozostaje w obrębie tego ekosystemu.
Korzenie drzew i pozostałej roślinności lasów deszczowych spajają glebę i chronią ją przed erozją, do której dochodzi na osłoniętej ziemi, na skutek opadów.
Z drugiej strony obszar leśny to naturalny zbiornik, który magazynuje duże ilości wód opadowych, chroniąc tereny przyległe przed skutkami powodzi.
Lasy deszczowe to także miejsce bytowania wielu zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, których przetrwanie uwarunkowane jest istnieniem tej formy lasu.
Dlaczego niszczone są lasy deszczowe?
Każdego roku ogromne obszary lasów deszczowych są wycinane, przekształceniu ulegają mokradła – tylko po to aby postawić potrzeby człowieka ponad potrzeby wszystkich innych istot. Zniszczeniu ulega ten cenny ekosytem aby pozyskać drewno, ziemię pod uprawy (soi, kakao, kawy, kauczuku, kukurydzy czy oleju palmowego), tworzyć tereny pod pastwiska do wypasania bydła lub pod budowę ciągów komunikacyjnych.
Według danych podawanych przez WWF, co roku z powierzchni naszej planety znika 10 milionów hektarów lasów, to trochę tak jakbyśmy brali coraz płytszy oddech…
Jaki mamy wpływ na wylesianie Ziemi?
Ponieważ ekosystem ten jest postrzegany jako dobro globalne, coraz głośniej mówi się o tym problemie i szuka rozwiązań jak temu zaradzić.
W działaniach w walce o każde drzewo powinniśmy być jednogłośni, zatem pierwszy krok to edukacja w temacie wartości jaką przedstawiają te siedliska wobec całej planety, ale także naszej roli w procesie ich niszczenia – aby świadomie móc temu przeciwdziałać.
Nasze realne działania to:
- świadome decydowanie o naszych wyborach zakupowych, z zainteresowaniem kraju pochodzenia nabywanych produktów oraz ich producentów i decydowanie o zakupie produktów od firm działających w myśl poszanowania wobec środowiska,
- z rozmysłem decydowanie o naszych zakupach, także w kontekście ich ilości i nie marnowania żywności, czym napędzamy jej nadprodukcję,
- wspieranie firm i organizacji, które realizują działania chroniące lasy deszczowe,
- zmniejszanie swojego wpływu na środowisko naturalne, poprzez zrównoważone korzystanie z jej zasobów, wytwarzanie odpadów oraz poszanowanie wobec zwierząt i roślin,
- poszerzanie swojej i swojego otoczenia – wiedzy o środowisku, w tym o lasach deszczowych i zamieszkujących je organizmach.
Nie trzeba wybrać się w podróż na koniec świata, by skorzystać z dobrodziejstw lasów deszczowych. Już dziś potrzebujemy zacząć działać na rzecz ich ochrony, w myśl tego jak wiele im zawdzięczamy.
