Ogrody wertykalne zwane zielonymi ścianami stanowią kompozycję złożoną z gatunków roślin, które w dosłownym znaczeniu zazieleniają ściany zewnętrzne, jak i wewnętrzne budynków. Konstrukcja zielonych ścian jest zróżnicowana. Jedną z możliwości jest zamontowanie stelażu, po którym pną się posadzone rośliny w gruncie. Innym rozwiązaniem może być kompozycja roślin w doniczkach, która będzie zlokalizowana na ścianie w odpowiednim stelażu. Ciekawym rozwiązaniem projektowym zielonych ścian są nadane kształty, formy, które przedstawiają roślinami różne obrazy. Takie rozwiązania mogą być stosowane na ścianach wewnątrz pomieszczeń, a także na ścianach zewnętrznych budynków.
Pozytywne aspekty ogrodów wertykalnych
Jednym z istotnych aspektów ogrodów wertykalnych są walory wizualne. Zróżnicowana kolorystyka liści i kwiatów roślin wpływa na zwiększenie dekoracyjności danego miejsca, a także „cieszy oko” danego użytkownika.
W dobie zmian klimatu, problemami związanymi z jakością powietrza, wilgotnością powietrza zwłaszcza w dużych miastach, należy podkreślić nieodzowny wpływ zielonych ścian na polepszenie warunków czynników środowiskowych. Zielone ściany zwiększają powierzchnie biologicznie czynne. Miasta, a zwłaszcza ich centra stoją przed dużym wyzwaniem, aby powiększać powierzchnie pokryte roślinnością, ale nie jest to możliwe do uzyskania w tradycyjnym trendzie zakładania dużych terenów zieleni np. parków. Ogrody wertykalne są dobrym rozwiązaniem dla każdej przestrzeni miejskiej. Ze względu na układ pionowy nie zajmują przestrzeni o innej funkcji użytkowej, wpływają na dostarczenie większej ilości tlenu, oczyszczają powietrze, zwiększają wilgotność, a tym samym obniżają temperaturę powietrza (ważny aspekt, gdyż miasta to „wyspy ciepła” z podwyższoną temperaturą w porównaniu z obszarami pozamiejskimi). Badania wykazały, iż zielone ściany wpływają na lepsze samopoczucie ludzi. Stwierdzono, że kontakt z taką formą „namiastki przyrody” działa uspokajająco i kojąco na człowieka, co jest bardzo ważne w aspekcie polepszenia jakości życia w miastach. Ogrody wertykalne mogą także pełnić funkcje użytkowe np. uprawa warzyw, owoców i ziół, które wiążą się z ogrodnictwem miejskim.
Zielone ściany coraz częściej są zakładane także w pomieszczeniach zamkniętych np. biurach, przychodniach. Rośliny, które są podstawowym materiałem zielonych ścian mają bardzo duże znaczenie w oczyszczaniu powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, a także stanowią elementy dekoracyjne wnętrz. Należy także podkreślić, iż rośliny mają wpływ na minimalizację stresu, co w konsekwencji wpływa na lepszą koncentrację, a także efektywność pracy pracownika.
O czym warto wiedzieć?
W celu zaprojektowania ogrodu wertykalnego należy zastanowić się, czy zależy nam na roślinach mało wymagających co do kwestii pielęgnacji, czy chcemy bardziej zaangażować się w dobre utrzymanie kondycji roślin. Warto także zwrócić uwagę na to, czy chcemy rośliny do pomieszczenia zamkniętego np. holu, pokoju, gabinetu czy na ścianę zewnętrzną danego budynku. Wybór gatunków roślin na zielone ściany jest duży. Zaleca się wybierać rośliny o krótkim systemie korzeniowym. Należą do nich m.in. zielistki, bluszcze, paprocie, skrzydłokwiaty, a także epifity, które zalecane są do pomieszczeń zamkniętych. Rośliny są sadzone na specjalistycznych matach, które zabezpieczają ściany przed zawilgoceniem. Na zewnętrzne ściany budynków, a także płotów zaleca się wprowadzać wiciokrzew czy bluszcz pospolity. Jednym z materiałów roślinnych, który jest zalecany na zielone ściany jest mech. Stwierdzono, że mech ma duże właściwości oczyszczające powietrze, wychwytuje alergeny i działa jak naturalny filtr pochłaniający szkodliwe cząsteczki pyłów.
W celach usprawnienia pielęgnacji roślin zaleca się zastosować podlewanie automatyczne, a także zainstalować oświetlenie, które umożliwi prawidłowy wzrost roślin w pomieszczeniach zamkniętych.
Warto pamiętać, że ogrody wertykalne mogą być także zakładane przy zastosowaniu metody hydroponicznej. W metodzie tej upatruje się wiele zalet m.in. kwestie związane z rzadszym podlewaniem, a także zmniejszeniem występowania potencjalnych szkodników roślin.
Podsumowanie
Ogrody wertykalne są alternatywą w aspekcie kształtowania miast z zasadami zrównoważonego rozwoju. Zachowanie bioróżnorodności i właściwej struktury ekologicznej miast stanowią priorytetowe cele polityki krajów UE. Zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym miast powodują zmniejszanie się obszarów z potencjałem na tereny zieleni, co wpływa niekorzystnie na jakość życia mieszkańców. Dlatego ogrody wertykalne stanowią „wartość dodaną” w aspekcie minimalizacji negatywnych odziaływań związanych z urbanizacją, a także mogą pełnić funkcje dekoracyjne, jak i użytkowe.
