Dane z instrumentu Tropomi na pokładzie satelity Copernicus Sentinel 5P Europejskiej Agencji Kosmicznej wykorzystano do wykrycia smug metanu nad jednymi z największych kopalń węgla emitujących metan w Europie.
Metan to ważny gaz cieplarniany, który jest uwalniany ze źródeł naturalnych, takich jak tereny podmokłe oraz z działalności człowieka, takiej jak rolnictwo, gospodarka ściekowa i produkcja paliw kopalnych. Metan zaraz po dwutlenku węgla jest najczęstszym antropogenicznym gazem cieplarnianym.
Bardzo ważne jest śledzenie i zarządzanie lotnymi emisjami metanu, czyli gazami wydostającymi się lub ulatniającymi się z procesów przemysłowych w sposób niezamierzony lub kontrolowany, ponieważ wpłynie to na ograniczenie tych emisji i osiągnięcie znacznych postępów w ograniczaniu globalnego wzrostu temperatury. W związku z tym istotne znaczenie ma wdrożenie środków ograniczających emisje metanu jako kluczowego elementu walki ze zmianami klimatycznymi.
Globalną emisję metanu w dużym stopniu powoduje wydobycie węgla, które odpowiada za około 33% całkowitej emisji metanu z paliw kopalnych w latach 2008-2017. Przeważnie w górnictwie węgla kamiennego używane są wielkogabarytowe systemy wentylacyjne, które ułatwiają przepływ świeżego powietrza pod ziemią w celu rozcieńczenia gazów takich jak metan i regulacji temperatury, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy. Jednak ostatecznie ten ,,metan powietrza wentylacyjnego” trafia do atmosfery i jest źródłem lotnego metanu.
Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska aż dziesięć największych emisji metanu z kopalni węgla w Europie pochodzi z Polski. Około 282 tys. ton metanu zostało uwolnionych do atmosfery z tych kopalń w samym tylko 2020 roku.
Obserwacje metanu z satelity Copernicus Sentinel 5P umożliwiają monitorowanie regionów o podwyższonym stężeniu metanu z silnych źródeł punktowych na całym świecie. Dzięki obserwacjom satelitarnym można poprawnie oszacować wielkości emisji i określić, jak zmienia się ona w czasie oraz wykryć nieznane wcześniej źródła emisji.
Naukowcy z Uniwersytetu w Leicester wykorzystali dane uzyskane przez Uniwersytet w Bremie z instrumentu Tropomi na pokładzie Sentinel-5P do śledzenia stężenia metanu w głównych regionach górniczych Polski oraz do sprawdzenia, czy satelita jest w stanie wykryć emisję dwutlenku węgla. Wykazano, że największe skupiska metanu gromadziły się w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym zdominowanym przez skupisko podziemnych kopalń węgla.
,,Ponieważ niektóre z tych kopalń znajdują się w bardzo bliskiej odległości od siebie, trudno jest zaobserwować pojedyncze smugi. Udało nam się jednak wykryć uśredniony wzrost stężenia metanu na dużą skalę, około 20 części na miliard powyżej stężenia tła” – tłumaczy Harjinder Sembhi, naukowiec zajmujący się obserwacją Ziemi z Uniwersytetu w Leicester.
,,Stwierdziliśmy, że regiony największych stężeń wykrytych przez Tropomi są zgodne z największymi emitującymi kopalniami w Polsce, podawanymi przez bazę emisji Komisji Europejskiej” – tłumaczy Hartmut Boesch, szef brytyjskiego National Centre for Earth Observation (NCEO).
,,Misja Sentinel-5P jest obecnie z powodzeniem wykorzystywana do demonstrowania możliwości wykorzystania przestrzeni kosmicznej w celu wspierania europejskich i międzynarodowych strategii monitorowania emisji metanu. Zbliżające się misje atmosferyczne Copernicus Sentinel-5 i Copernicus Carbon Dioxide Monitoring zapewnią rozszerzenie tych możliwości przez dłuższy czas” – dodaje Claus Zehner, szef misji ESA Copernicus Sentinel-5P.
Badania te są cennym uzupełnieniem prac organów regulacyjnych nad opracowaniem szybko działających środków łagodzących, które mogą znacząco i niemal natychmiastowo wpłynąć na ograniczanie emisji metanu w najbliższej przyszłości.
Źródło: https://www.esa.int