Hałas bardzo źle wpływa na ptaki, co nie powinno dziwić, skoro źle wpływa także na nas samych. Nowe badanie pokazuje, że niektóre gatunki ptaków jak np. rudziki stają się agresywne z powodu hałasu, jaki generuje miasto.
Hałas stresuje ptaki
Ptaki podobnie jak ludzie nie lubią hałasu. Dotyczy to w sumie wszystkich zwierząt na świecie. Przez wiele lat prowadzono szereg badań na ten temat, i wszystkie wyniki pokazywały jedno: hałas szkodzi ptakom. Szkodzi im na wiele różnych sposobów. Parę lat temu w Proceedings of the National Academy of Sciences, naukowcy na podstawie badań stwierdzili, że część gatunków ptaków wykazuje oznaki stresu o przewlekłym charakterze. Za stres odpowiedzialny ma być hałas. Prawdopodobną przyczyną stresu u ptaków jest zwiększony niepokój związany z nienaturalnymi źródłami dźwięku.
Hałas rozprasza ptaki i zakłóca ich tryb życia. Ciągły hałas może działać jak „akustyczny koc”, tłumiąc sygnały dźwiękowe, na których ptaki polegają w celu wykrycia drapieżników, konkurentów i własnego gatunku, powiedział współautor badania Rob Guralnick, zastępca kuratora ds. bioróżnorodności w Muzeum Historii Naturalnej na Florydzie. Nie mogąc rozpoznać, czy ich środowisko jest bezpieczne, ptaki opiekujące się pisklętami muszą wybierać między pozostaniem na straży gniazda, a znalezieniem pożywienia dla swoich młodych.
Pisklęta w najbardziej hałaśliwych środowiskach miały mniejsze rozmiary ciała i mniejszy rozwój piór, co potencjalnie zmniejszało ich szanse na przeżycie. Badania przeprowadzono na błękitniku meksykańskim, który jet gatunkiem względnie tolerującym antropogeniczny hałas. Okazało się, że ten gatunek jest także podatny na uciążliwy hałas, jaki generują ludzie. „Te ptaki nie mogą uciec od tego hałasu. Jest on uporczywy i całkowicie psuje ich zdolność do odbierania sygnałów ze środowiska”, powiedział Guralnick. „Są wiecznie zestresowane, ponieważ nie mogą się zorientować, co się dzieje”.
Naukowcy stwierdzili, że nawet stosunkowo niewielki wzrost hałasu, bo o 10 decybeli ma duży wpływ na ptaki. Taki hałas sprawia , że zakres obszaru, który ptaki obserwują za pomocą słuchu spada nawet o 90 proc. „Słuch jest uniwersalnym systemem nadzoru w całej populacji kręgowców, w tym ludzi”, powiedział współautor Clinton Francis, adiunkt biologii na California Polytechnic State University. „Słuch jest również zmysłem, który pozostaje aktywny nawet podczas snu i innych przypadków nieświadomości”.
„Angry birds”
Hałas potrafi nawet zmienić zachowanie i charakter gatunku. Nie tylko ludzie mogą dostać furii na zakorkowanym skrzyżowaniu. Ostatnio naukowcy zauważyli, że niektóre gatunki ptaków stają się agresywne pod wpływem hałasu.
Uwielbiane za swój pulchny wygląd, dumne usposobienie i słodki śpiew, europejskie rudziki są w rzeczywistości stworzeniami o zażartej rywalizacji, których śpiew i zachowania są częścią walki o dominację terytorialną, toczonej codziennie z sąsiadami. Kiedy rudzik pojawia się nieproszony na terytorium innego ptaka, dostosowuje swoje piosenki, aby odstraszyć rywala. Także poprzez ruchy ciała. Ptak kołysze się z boku na bok i groźnie obnaża swoje czerwone pióra na piersi. W ten sposób sygnalizuje, że może chcieć zaatakować rywala.
Naukowcy już dawno zauważyli, że rudziki żyjące w miastach były bardziej agresywne fizycznie niż ich wiejscy kuzyni. Nowe badania sugerują, że zanieczyszczenie hałasem może odgrywać tu pewną rolę. Aby zbadać ten związek, naukowcy z Anglia Ruskin University w Wielkiej Brytanii i Koç University w Turcji umieścili wydrukowany w 3D plastikowy model rudzika na terytorium innego rudzika w dwóch miejscach: w miejskim parku w Stambule, który znajdował się w pobliżu ruchliwych dróg, oraz w cichym zalesionym obszarze na obrzeżach miasta.
Sztuczny rudzik dodatkowo wydawał odgłosy. Co się okazało? „W normalnie spokojnym otoczeniu odkryliśmy, że dodatkowy hałas drogowy prowadzi do tego, że wiejskie rudziki stają się bardziej fizycznie agresywne, na przykład podchodzą bliżej do sztucznego modelu ptaka”, powiedział dr Çağlar Akçay, starszy wykładowca w Anglia Ruskin, który jest głównym autorem badania. Kiedy jednak odtworzono dodatkowy hałas dla miejskich ptaków, nie stały się one bardziej agresywne. Zamiast tego zareagowały mniejszym śpiewem, co sugeruje, że być może nauczyły się przeczekiwać chwilowy wzrost miejskiego hałasu.
Akçay i jego zespół spekulowali, że hałas uliczny zakłócał naturalną komunikację rudzików, jaką jest śpiew. Chronicznie występujący wysoki poziom hałasu, który istnieje w dzień i w nocy w siedliskach miejskich, może trwale zakłócać skuteczną transmisję sygnałów akustycznych. Jest to więc prawdopodobnie kluczowy powód, dla którego miejskie rudziki są zwykle bardziej agresywne niż ptaki wiejskie. Po prostu na wsi hałas jest mniejszy. Hałas, który sprawia, że ptaki stają się agresywne jest szkodliwy. Zmiana zachowania u ptaków z powodu hałasu sprawia, że są bardziej podatne na ataki polujących na nie drapieżników. Szczególnie, gdy ta agresja rudzików skupiona jest na rywalu.
Jak więc możemy zauważyć, hałas w wielu sytuacjach źle wpływa na ptaki, a tym samym na ich liczebność. Od lat na świecie obserwuje się spadek populacji ptaków. Miasta z jednej strony stały się domem dla ptaków, z drugiej zaś im szkodzą.
Źródło: Florida Museum, The Guardian
