Po trzech stosunkowo suchych sezonach deszczowych ponad 20 milionom ludzi we wschodniej Afryce grozi najgorsza od 35 lat utrata bezpieczeństwa żywnościowego.
Eksperci ds. klimatu i rolnictwa zwracają się do rządów i organizacji pomocowych, aby przygotowały się do znacznego wzrostu zapotrzebowania na pomoc żywnościową w Somalii, Kenii i Etiopii. Zmiany klimatyczne i trwające zjawisko La Niña, czyli utrzymująca się ponadprzeciętnie niska temperatura na powierzchni wody, na Oceanie Spokojnym, spowodowały utrzymującą się suchą pogodę i mogą ją nadal utrzymać podczas następnej pory deszczowej.
Ostrzeżenia pochodzą z Famine Early Warning Systems Network (FEWS NET), programu wspieranego przez Amerykańską Agencję Rozwoju Międzynarodowego (USAID). FEWS NET zbiera globalne i regionalne analizy bezpieczeństwa żywnościowego (zwłaszcza warunków dla rolnictwa i hodowli zwierząt), aby ułatwić rządom i agencjom pomocowym planowanie i reagowanie na kryzysy humanitarne.
Kraje tropikalne w Rogu Afryki cechują się przeważnie dwiema porami deszczowymi: gu w marcu, kwietniu i maju oraz deyr w październiku, listopadzie i grudniu. Sezony deyr 2020 i 2021 były bardziej suche niż zazwyczaj, a sezon gu 2021 także nie należał do najlepszych.
Na niektórych terenach poziom opadów był rekordowo niski. W dorzeczu rzeki Uebi Szebelie zarejestrowano najniższe sumy opadów od 1981 roku. Kenia i Somalia ogłosiły stan zagrożenia suszą. Podobne warunki mają miejsce również w południowej i wschodniej Etiopii.
,,Wkraczamy w porę suchą, a prognozy sezonowe również nie wyglądają korzystnie. Wyzwaniem nie jest tylko wilgotność gleby czy anomalie opadów; jest nim odporność ludności na suszę” – informuje Ashutosh Limaye, naukowiec w NASA’s Marshall Space Flight Center.
W raporcie z grudnia 2021 r. FEWS NET poinformował: ,,Słaby sezon marzec-maj 2022 r. spowodowałby bezprecedensową (od 1981 r.) sekwencję czterech sezonów opadowych poniżej normy… Nawet jeśli deszcze w marcu-kwietniu-maju będą normalne, region doświadczy utrzymujących się długoterminowych niedoborów opadów”. Przewiduje się, że wiele terenów w Rogu Afryki będzie zagrożonych ,,kryzysowym” i ,,nadzwyczajnym” poziomem braku bezpieczeństwa żywnościowego.
Brak deszczu we wschodniej Afryce spowodował: mniejsze zbiory upraw, niedobory paszy, mniejsze zasoby wody oraz osłabione i przetrzebione stada zwierząt gospodarskich. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa stwierdziła, że co najmniej 60 000 zwierząt umarło z głodu, a produkcja mleka zmniejszyła się o 80 procent od średniej. Produkcja zbóż w 2021 r. została zniwelowana o 50 do 70 procent, a produkcja kukurydzy i sorgo zmniejszyła się o 15 do 25 procent w 2020 r. i o 50 procent w 2021 r.
Na złe warunki dla rolnictwa wpłynęła także pandemia COVID-19 i gwałtowne konflikty regionalne. Mieszkańcy Afryki Wschodniej zmagają się jednocześnie z rosnącymi cenami towarów (na poziomie lokalnym i globalnym) oraz z utratą dochodów wynikającą z nieudanych zbiorów i przetrzebionych zwierząt.
Badacze analizujący zależności klimatyczne i pogodowe sugerują, że wynikające z działalności człowieka ocieplenie na zachodnim Pacyfiku i trwająca La Niña przyczyniły się do kłopotów we wschodniej Afryce. Ochłodzenie wschodniego tropikalnego Pacyfiku i ocieplenie zachodniego Pacyfiku zaburzają globalne wzorce pogodowe. Podczas gdy w okolicach Indonezji odnotowano zwiększone opady deszczu, we wschodniej Afryce skutkuje to stłumionymi opadami.
,,Zmiany klimatu, współdziałając z naturalnymi warunkami klimatycznymi La Niña, zwiększyły częstotliwość występowania susz w tym regionie. Ale używając najnowszej generacji modeli klimatycznych, możemy teraz przewidzieć – i przewidzieliśmy – wiele z ostatnich słabych sezonów deszczowych”” – informuje Chris Funk, dyrektor Centrum Zagrożeń Klimatycznych na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara.
,,Satelity mówią nam, że sezon 2021 październik-grudzień był podobny do katastrofalnego sezonu 2010, a nasze modele prognostyczne sugerują dużą szansę, że sezon marzec-maj 2022 będzie podobny do tego z roku 2011. Słaby sezon marzec-maj 2022 r. spowodowałby bezprecedensową sekwencję czterech sezonów opadowych poniżej normy, co jeszcze bardziej zaostrzyłoby obecne wyzwania humanitarne” – dodaje Chris Funk.
Źródło: https://earthobservatory.nasa.gov
