Kiedyś 220 ha teraz 540 ha. Czeszewski Las – najstarszy i jeden z największych wielkopolskich rezerwatów przyrody został znacząco powiększony.
– Czeszewski Las stanowi największy i najlepiej zachowany kompleks lasów łęgowych w regionie oraz – prawdopodobnie – w Europie – informuje rzeczniczka Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu (RDLP) Małgorzata Krokowska-Paluszak.
Zadaniem ochrony rezerwatu jest zatrzymanie kompleksu naturalnego lasów i starorzeczy na obszarze zalewowym Warty razem z występującą tam florą i fauną. Zostało to zrealizowane dzięki współpracy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu z Nadleśnictwem Jarocin oraz PGW Wody Polskie.
– Pozytywna współpraca pomiędzy Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu i zarządcami terenu – Nadleśnictwem Jarocin oraz PGW Wody Polskie doprowadziła do wypracowania nowej granicy rezerwatu, uwzględniającej ochronę naturalnego kompleksu lasów i starorzeczy na terenie zalewowym Warty – dodaje Małgorzata Krokowska-Paluszak.
Rezerwat ochroną obejmuje kompleks łęgów Ficario-Ulmetum, częściowo grądowiejących, o naturalnym charakterze – m.in. z bogatymi populacjami epifitów, chrząszczy ksylobiontycznych (w tym kozioroga dębosza, pachnicy dębowej oraz ciołka matowego), kompleks starorzeczy Warty oraz dolny odcinek Lutyni. Na tym obszarze występuje także ponad 680 gatunków roślin. Żyjąca w rezerwacie flora jest charakterystyczna dla kompleksów leśnych we wnętrzu naturalnej doliny wielkiej rzeki i obejmuje zarówno gatunki leśne, jak i błotno-aluwialne. W obszarze rezerwatu można spotkać bobry i wydry. Lasy Czeszewskie słyną także z dużej różnorodności gatunków ptaków.
Stare jesiony i dęby to idealna lokalizacja do życia dla dzięciołów – swoje gniazda tu ma aż siedem gatunków, a żyjący tu dzięcioł średni tworzy najliczniejsze skupisko w Wielkopolsce i jedno z najliczniejszych w Europie. Występowanie dzięciołów warunkuje obecność na tym terenie kilku par gołębi siniaków, które gniazdują w dziuplach wykutych przez dzięcioła czarnego. Do innych niepospolitych ptaków żyjących w widłach Warty i Lutyni zalicza się bielika, żurawia i przelatujące bociany czarne. Na terenie rezerwatu żyją także motyle, takie jak rusałka żałobnik i mieniak tęczowiec, które znajdują się na czerwonej liście zwierząt Polski.
Rezerwat Czeszewski Las może pochwalić się długą historią. Na obszarach tego obiektu w 1905 (lub 1907, lub 1909 – zależnie od źródła) powstał za sprawą Franciszka Pfuhla, pierwszy rezerwat w granicach obecnej Wielkopolski, zajmujący zaledwie 0,75 ha. Jednak ten kompleks leśny został wycięty w 1925 roku przez leśników. W latach 50. XX wieku zostały utworzone rezerwaty „Czeszewo” (27,60 ha) i „Lutynia” (45,58 ha). Na początku XXI wieku nadleśnictwo Jarocin współpracując z Klubem Przyrodników, zrealizowało plan ochrony uroczyska Warta m.in. dzięki utworzeniu większego rezerwatu Czeszewski Las o powierzchni 223 ha, który objął rezerwat „Czeszewo” i „Lutynia”. Nadleśnictwo zrealizowało także plan czynnej ochrony warunków wodnych, którego najważniejszym punktem było częściowe zastąpienie wylewów Warty (zanikających po budowie zbiornika w Jeziorsku) zasilaniem starorzeczy warciańskich wodą z Lutyni. Powiększenie rezerwatu to kolejne działanie w ochronie uroczyska.
Leśnicy zachęcają zwiedzających i fanów przyrody do poznania tego cudownego obszaru poprzez korzystanie ze zorganizowanej przez Nadleśnictwo Jarocin infrastruktury turystycznej: Ośrodka Edukacji Leśnej w Czeszewie, przeprawy promowej „Nikodem” na rzece Warcie, ścieżek edukacyjnych i wiaty turystycznej.