Jonosfera jest jedną z warstw atmosfery ziemskiej. Znajduje się na wysokości 70–1000 km. Jej cechą charakterystyczną jest duże zagęszczenie swobodnych elektronów i jonów. Tzw. plazma to zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie. Jonosfera jest tą warstwą atmosfery, w której dochodzi do załamywania, odbijania, pochłaniania i polaryzacji fal radiowych. Częste zmiany jej składu mają wpływ na zakłócenia łączności radiowej.
Jonosfera jest warstwą o wysokiej przewodności elektrycznej. Stanowi część globalnego obwodu elektrycznego ściśle związanego z aktywnością burzową w atmosferze. Pochłania ona także promieniowanie nadfioletowe co jest warunkiem niezbędnym do rozwoju życia na powierzchni Ziemi.
Badaniem jonosfery zajmuje się aeronomia. Z uwagi na zmienność czynników jonizacyjnych, składu chemicznego i gęstości gazu atmosferycznego wraz z wysokością, jonosfera podzielona została na kilka umownych warstw, które różnią się między sobą liczbą elektronów w jednostce objętości.
Wyróżniamy:
Warstwę D – najniżej położoną gdzie koncentracja elektronów jest względnie niska. Jej typowym przykładem działania jest zanik odbioru dalekich radiowych stacji średniofalowych w ciągu dnia, co jest skutkiem anomalnej jonizacji spowodowanej aktywnością rozbłyskową Słońca.
Warstwę E – położona na wysokości od 90 do 120 km; odbija ona fale radiowe o częstotliwościach mniejszych niż około 1 MHz
Warstwę sporadyczną ES – występuje w warstwie E w postaci małych „obłoków” zwiększonej gęstości elektronowej, jej obecność może mieć wpływ na zakłócenia w odbiorze stacji radiofonicznych
Warstwę F – ma duże znaczenie w rozprzestrzenianiu się fal radiowych, umożliwia także dalekozasięgową łączność w paśmie fal krótkich na odległość tysięcy kilometrów. Znajduje się w przedziale wysokości od 120 do 450 km
Warstwę C – znajduje się na wysokości ok. 65-70 km, jonizacja jest tu zjawiskiem stosunkowo rzadkim, pojawia się zazwyczaj przed świtem
Warstwę G – położona na wysokości 700-800 km, jej udział w rozchodzeniu się fal radiowych jest znikomy