Problem marnotrawstwa żywności dotyczy każdego z nas, gdyż wszyscy jesteśmy jej konsumentami. Dodatkowa odpowiedzialność spoczywa również na osobach, które prowadzą własne lokale gastronomiczne i sklepy, a także na klientach barów i restauracji. Marnowanie żywności powoduje ogromne szkody środowiskowe począwszy od wylesiania i zwiększonego zapotrzebowania na wodę, energię elektryczną i paliwa kopalne, po emisję zanieczyszczeń z transportu i gazów cieplarnianych z procesów produkcyjnych i wysypisk, a w ich efekcie także globalne ocieplenie klimatu. Poniżej prezentujemy najważniejsze zasady i nawyki jakie warto wdrożyć w swoje codzienne życie, aby skutecznie przyczynić się do walki z tym poważnym problemem.
- Rób częste i małe zakupy zamiast wielkich zakupów raz na jakiś czas. Łatwiej jest oszacować czego dokładnie potrzebujesz i w jakich ilościach jeśli zakupy robisz często i nie kupujesz na zapas. Lepiej od czasu do czasu coś dokupić w ostatniej chwili niż wyrzucać zepsute zapasy z zakupów zrobionych wiele dni wcześniej.
- Zanim wyruszysz na zakupy, przemyśl sobie dokładnie co chcesz kupić i przygotuj w domu listę potrzebnych rzeczy. Dzięki temu z jednej strony o niczym nie zapomnisz, a z drugiej nie kupisz przez przypadek czegoś, co nie jest Ci potrzebne.
- Nigdy nie idź na zakupy głodny. Wiele badań i eksperymentów pokazało, że osoby głodne będące w sklepie mają większą skłonność do kupowania zbyt dużych ilości jedzenia, a także wybierają podświadomie więcej wysokokalorycznych produktów.
- Nie kieruj się zbyt mocno promocjami, staraj się kupować jedynie to, czego naprawdę potrzebujesz
- Podczas robienia zakupów (w przypadku gdy robisz je na dany dzień lub następny) staraj się zwracać uwagę na terminy przydatności poszczególnych produktów np jeśli potrzebujesz jogurtu na dziś lub jutro, wybierz z półki sklepowej taki, który ma krótszy termin przydatności do spożycia.
- Nie unikaj brzydko wyglądających w sklepie warzyw czy owoców o ile nie są zepsute. Kupowanie jedynie idealnie prostych marchewek czy bananów bez żadnej brązowej plamy prowadzi ostatecznie do większego marnotrawstwa żywności
- Zwracaj uwagę zarówno podczas zakupów w sklepie jak i w domu czy na produkcie widnieje napis “należy spożyć do” czy „najlepiej spożyć przed”. W przypadku tego pierwszego sprawa jest oczywista, ale w przypadku drugiego należy samemu ocenić na podstawie wyglądu, zapachu i smaku czy produkt jest jeszcze dobry do spożycia, a często zdarza się, że tak i w ten sposób można go wykorzystać zamiast wyrzucić.
- Upewnij się, że Twoja lodówka i zamrażarka działa poprawnie i ma ustawioną odpowiednią temperaturę
- Utrzymuj porządek zarówno w lodówce jak i szafkach z jedzeniem, żeby uniknąć “zapomnienia” o jakimś produkcie i przegapienia jego terminu ważności.
- Przestrzegaj podstawowych zasad przechowywania poszczególnych produktów w domu, które pozwalają maksymalnie wydłużyć okres ich przydatności do spożycia Sprawdź np. czego nie powinno trzymać się w lodówce
- Staraj się planować odpowiednie do potrzeb ilości jedzenia na dany posiłek dla swojej rodziny czy gości, a na talerze nakładaj niewielkie porcje lub spraw by każdy samodzielnie częstował się tym co zostało podane do stołu. Lepiej zrobić “dokładkę” niż nie zjeść wszystkiego i wyrzucić resztki z talerza do kosza
- Przygotowując swoje potrawy, staraj się robić to w duchu “zero waste” czyli marnując jak najmniejszą część danych produktów, a najlepiej nie wyrzucając niczego co jest jadalne. Korzystaj z gotowych porad, inspiracji i przepisów jak to robić.
- Korzystaj z zamrażarki. Jeśli już zdarzy Ci się przygotować zbyt dużą ilość jedzenia, staraj się jak największą jego część uratować poprzez zamrożenie lub gdy nie ma takiej potrzeby, odpowiednie przechowanie w lodówce
- Jeśli uprawiasz własny przydomowy sad lub ogródek, możesz praktykować różne metody konserwacji i utrwalania żywności takie jak np. marynowanie, kiszenie, suszenie i inne które mogą zapobiec marnowaniu znacznej części Twoich zbiorów.
- Nie wstydź się podzielić z innymi gotowymi potrawami lub produktami, których nie jesteś w stanie przechować w odpowiednich warunkach wystarczająco długo lub przetworzyć. Lepiej najpierw zaproponować podzielenie się posiłkiem sąsiadom lub znajomym niż od razu go wyrzucić.
- Będąc klientem w restauracji, zanim zamówisz wybraną potrawę, upewnij się jak duża jest porcja i jakie składniki są dodawane do głównego dania, bo może się okazać, że na talerzu znajdą się rzeczy, których nie lubisz lub porcja będzie zbyt duża i część przygotowanego jedzenia zmarnuje się.
- Gdy wielkość zamówionego w restauracji dania i tak Cię “przerośnie”, poproś o możliwość spakowania reszty “na wynos”.
- Jeśli prowadzisz własny lokal gastronomiczny, zapoznaj się z naszą listą porad na temat możliwości ograniczania zjawiska marnotrawstwa żywności poprzez odpowiednie zarządzanie.
- Jeśli zarządzasz sklepem, w którym sprzedawane są artykuły spożywcze, sprawdź proszę naszą specjalną listę porad i dowiedz się w jaki sposób możesz przyczynić się do walki z marnowaniem żywności.
