EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
Baza WiedzyWiedza Ogólna

Rośliny spontaniczne – mniej i bardziej znane w miastach

przez Beata Fornal-Pieniak 4 października 2021
przez Beata Fornal-Pieniak 4 października 2021

Do znaczących problemów środowiskowych w miastach należy zaliczyć zmniejszanie się przestrzeni biologicznie czynnej, wyższą temperaturę niż na obszarach pozamiejskich, problemy z retencją wody, zanieczyszczenie gleb, powietrza, wody, a także skrócony okres wegetacji. W miastach mogą występować różne typy roślinności, które reprezentują roślinność naturalną (np. lasy), półnaturalną (np. łąki, murawy) a także synantropijną. Roślinność synantropijna, zwana spontaniczną to roślinność towarzysząca człowiekowi, która została świadomie lub nieświadomie „wprowadzona” do miast. Ten rodzaj roślinności zaczął coraz częściej być spotykany od XX wieku w krajobrazie miejskim.

Cechy roślinności spontanicznej

Gatunki roślin synantropijnych (spontanicznych) wyjątkowo dobrze przystosowane są do życia w „ekstremalnych” warunkach miejskich. Rośliny synantropijne charakteryzują się dużą odpornością na niesprzyjające warunki siedliskowe (zanieczyszczenia w glebie, w powietrzu, susza, zasolenie itp.), łatwością rozprzestrzeniania się (generatywnie i wegetatywnie), a także rozpoczynaniem sukcesji na obszarach pozbawionych roślinności. Często są to rośliny pionierskie.

Rośliny spontaniczne – wybrane przykłady

Roślinność spontaniczna jest jednym z komponentów miast i występuje na obszarach przemysłowych, składowiskach, nieużytkach, nasypach kolejowych, gruzowiskach, trawnikach nowych osiedli mieszkaniowych. Do przykładowych gatunków należą:

  • jęczmień płonny (Hordeum murinum L.), stokłosa miękka (Bromus hordeaceus L.) pojawiają się jako roślinność zastępcza trawników, preferują gleby żyzne i stanowiska nasłonecznione.
  • ślaz zaniedbany (Malva neglecta L.), pokrzywa żegawka (Urtica urens L.) preferują stanowiska żyzne, półcieniste,
  • łoboda błyszcząca (Atriplex sagittata Borkh.) rośnie na śmietnikach, miejscach składowania odpadów, terenach prac remontowo–budowlanych,
  • nostrzyk żółty (Melilotus officinalis L.) nostrzyk biały (Melilotus albus L.), żmijowiec zwyczajny (Echium vulgare L.) to gatunki nie tylko towarzyszące człowiekowi, ale przede wszystkim bardzo dekoracyjne, z wysokimi walorami estetycznymi. Gatunki te są światłożądne, charakteryzują się dużą produktywnością. Rosną na terenach kolejowych, a także na skarpach,
  • wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.) i bylica pospolita (Artemisia vulgaris L.) to wysokie byliny o dużej produktywności, wchodzą w układy zastępczych terenów zieleni, preferują gleby żyzne, bogate w azot, rosną często na niekoszonych trawnikach.
  • nawłoć późna (Solidago gigantea Aiton), nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis L.) , występują w dolinach dużych rzek np. Wisły na siedliskach, gdzie zniszczona została roślinność naturalna (łęgi), żyznych siedliskach, w zasięgu sporadycznych zalewów – estetyczne i wysokie do 1.5 m byliny.
Zobacz również:  Ekoprezentownik, czyli co wybrać na świąteczny prezent

Praktyczne wykorzystanie roślinności spontanicznej

Roślinność spontaniczna może pełnić funkcję „zastępczych terenów zieleni”, zwłaszcza w tych częściach miast, gdzie znikomy jest udział terenów zieleni. W dzisiejszych czasach ważny jest aspekt ekonomiczny, który przekłada się na możliwości projektowania nowych terenów zieleni, a także pielęgnowania tych istniejących. Rekultywacja terenów przemysłowych, a także innych obszarów przekształconych przez działalność człowieka stanowi wyzwanie dla współczesnych czasów, w celu przywrócenia wartości przyrodniczych obszarom zdegradowanym. Dobrą alternatywą w tym aspekcie jest wprowadzanie roślinności spontanicznej, która ma wiele zalet. Gatunki roślin, które należą do roślinności spontanicznej są tolerancyjne co do przekształconych warunków siedliskowych, szybko zadarniają daną powierzchnię, a przede wszystkim nie wymagają nakładów finansowych związanych z pielęgnacją. Coraz częściej obserwowany jest „ukłon” w stronę tej grupy roślin w miastach europejskich.

Roślinność spontaniczna wzdłuż ścieżki rowerowej

Miasto to „wyspa ciepła” z dominującym udziałem gleb pochodzenia antropogenicznego, co stanowi idealne warunki do rozwoju roślin spontanicznych. Jednym z ciekawszych przykładów jest zastosowanie tej grupy roślin na nasypach kolejowych. W miastach polskich stopniowo zmienia się trend związany z pielęgnacją zieleni, np. zamiana intensywnie koszonych trawników na łąki, a także wyeksponowanie istniejącej roślinności spontanicznej lub celowe jej wprowadzanie jako jeden z komponentów terenów zieleni. Wśród gatunków roślin synantropijnych jest znaczny udział gatunków miododajnych, które wabią owady. Ma to wpływ na zwiększenie bioróżnorodności krajobrazu miejskiego. Spontaniczna roślinność może mieć także pozytywne znaczenie w aspekcie walorów wizualnych. Duża różnorodność gatunków roślin polepsza walory estetyczne miasta.

Zobacz również:  Przebrania karnawałowe w duchu eko

Roślinność synantropijna miała niegdyś „złą opinię”. Postrzegana była jako niepożądany element w krajobrazie miejskim. Ze względu na zmiany klimatu, a także znaczną antropopresję w miastach, jej zalety (np. brak wymaganych zabiegów pielęgnacyjnych typu podlewanie) zostają stopniowo „odkrywane”, co ma także wpływ na zmiany w trendach projektowania terenów zieleni.

0
FacebookTwitterPinterestEmail
Beata Fornal-Pieniak

Dr hab. Architekt krajobrazu, optymistka, mama dwójki dzieci, realizująca się zawodowo. Pracuję naukowo-dydaktycznie w Instytucie Nauk Ogrodniczych (Katedra Ochrony Środowiska i Dendrologii) w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jestem autorką, jak i współautorką publikacji naukowych i dydaktycznych, projektów naukowych, projektów terenów zieleni, ekspertyz przyrodniczych. W roku 2018 otrzymałam Laur Ekoprzyjaźni 2017 za wybitne zasługi na rzecz ekologii. Moje hobby to taniec, muzyka, podróże i książki.

poprzedni
Poważne problemy z zasobami wodnymi w Turcji
następny
Weganizm

Może Cię Zainteresować

Gdzie wyrzucić opakowania po przyprawach?

Co by było, gdybyśmy nagle skończyli z górnictwem?

Jak zrobić domowy zielnik

Nie tylko Indie doświadczą wielkich upałów

Wartość ekosystemowa usług zbiorników wodnych w przestrzeni miejskiej

Przywracanie przyrody do życia czyli zieleń na własnym osiedlu

Ostatnio dodane

  • Bóbr – „szkodnik” czy sprzymierzeniec?

    24 maja 2022
  • Norwegia chce stać się znaczącym eksporterem zielonej energii

    23 maja 2022
  • Politechnika Wrocławska rekrutuje na nowy kierunek – Geoenergetyka

    22 maja 2022
  • Gdzie wyrzucić opakowania po przyprawach?

    21 maja 2022
  • Dziś Światowy Dzień Pszczół. W Polsce żyje ponad 400 gatunków tych owadów!

    20 maja 2022

Patronat medialny

Promotion Image

Jesteśmy na:

Facebook Twitter Instagram Linkedin

O nas

EkoGuru to ambitna, niezależna inicjatywa mająca na celu wywarcie realnego wpływu na poprawę jakości środowiska naturalnego w Polsce, a pośrednio także na całej naszej planecie. Ten cel chcemy osiągnąć nie tylko poprzez rzetelną edukację, ale przede wszystkim dzięki skutecznemu motywowaniu wszystkich czytelników naszego portalu do praktycznego działania. Wychodzimy z założenia, że sama wiedza niewiele znaczy, jeżeli nie przekłada się na odpowiednie decyzje w życiu codziennym.

Popularne

  • 1

    Zamiast stawiać pasieki, ratujmy dzikie pszczoły

    20 maja 2021
  • 2

    „Betonoza” i „ogrodoza”, czyli kilka słów o klimacie miasta

    11 czerwca 2021
  • 3

    Drony zasieją drzewa

    3 lipca 2021
  • 4

    Ekolodzy przeciw budowie w Kaszubskim Parku Krajobrazowym

    22 listopada 2021

Śledź nas na Facebooku

Śledź nas na Facebooku

@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

Przeczytaj Równieżx

Zadrzechnia – ochrona dzikich pszczół raz...

Czego możemy nauczyć się od naszych...

Kolej – najbardziej ekologiczny środek transportu