Gotowanie z użyciem pokrywki do garnka ma na celu przede wszystkim 2 rzeczy: skrócenie czasu doprowadzania wody do wrzenia oraz zmniejszenie mocy grzewczej podczas procesu gotowania. Dodatkową korzyścią jest ograniczenie ilości wody, która odparowuje co pozwala na odrobinę mniejsze jej zużycie, a także na rezygnację z włączania pochłaniacza kuchennego (okapu).
Konkretny poziom oszczędności osiąganych na skutek stosowania pokrywek zależy w znacznym stopniu od rodzaju materiału z jakiego jest wykonany garnek, jego wielkości i kształtu. Zależy także od rodzaju kuchenki jakiej używamy w naszym domu, a nawet od tego w jakim stopniu garnek wypełniony jest wodą.
W procesie gotowania występują 3 główne źródła strat energii:
- straty konwekcyjne między powierzchnią grzewczą a dnem garnka
- straty konwekcyjne oraz straty promieniowania między ścianami garnka a otaczającym powietrzem
- straty na skutek parowania między powierzchnią wody a otaczającym powietrzem
Stosowanie pokrywek do garnków pozwala zmniejszyć straty energii spowodowane parowaniem podczas gotowania wody w garnku.
Pierwsze dokładne badania energooszczędnych technik gotowania były przeprowadzone już w 1979 roku przez badaczy G.W. Brundrett oraz G. Poultney a następnie w 1987 przez M. Newborough i S.D. Probert i dały bardzo podobne rezultaty. Okazało się, że przy utrzymywaniu temperatury wody w garnku w zakresie 72 – 100°C, zastosowanie pokrywki zmniejsza zużycie energii aż o 85%, a parowanie aż o 98%.
Używanie pokrywek daje więc największą korzyść w postaci oszczędności energii podczas trwania procesu gotowania, zwłaszcza jeśli robimy to na tzw. wolnym ogniu. Im dłuższy czas gotowania potrawy/produktu tym stosunkowo więcej energii zaoszczędzimy stosując pokrywkę. Ta sama zasada dotyczy ilości wody w garnku. Im pełniejszy jest garnek tym większe oszczędności przynosi użycie pokrywki.
Na etapie podgrzewania zimnej wody do momentu wrzenia, stosowanie pokrywki również daje pozytywny rezultat, ale czas tego procesu dzięki użyciu pokrywki skraca się jedynie o kilka-kilkanaście procent w stosunku do tej samej czynności bez zastosowania przykrycia. Procentowa różnica jest tym mniejsza im większą moc grzewczą zastosujemy, niemniej jednak zawsze jest, więc i tak zdecydowanie warto doprowadzać wodę do wrzenia z użyciem pokrywki.