Zużyte opony to odpad sprawiający problem, bowiem nie jest to zwykły śmieć i nie można go tak po prostu wyrzucić do kontenera. Sposób ich utylizacji określają specjalne przepisy, które nakładają na producentów oraz dystrybutorów obowiązek odzysku minimum 75% tonażu opon, zaś Ustawa o Odpadach kategorycznie zabrania wyrzucania zużytych opon do ogólnych koszy do segregacji śmieci oraz niezarejestrowanych składowisk. Za pozostawienie ich w miejscu niedozwolonym (np. w lesie) grożą kary jak za wykroczenie, czyli ok. 500 zł. Jeśli sprawa trafi do sądu grozi nam grzywna sięgająca nawet 5000 zł.
Są one tak groźne dla natury dlatego, że do ich produkcji wykorzystuje się m.in. kauczuk naturalny oraz syntetyczny, ale także szereg surowców, które są szkodliwe dla środowiska naturalnego. Do tego okres naturalnego rozkładu gumy stosowanej do produkcji opon można liczyć w dekadach. Szacuje się, że obecnie łączny tonaż rocznej światowej produkcji opon to około 22 milionów ton, w Polsce roczna ich produkcja to ok. 180 tys. ton.
Zostaw w serwisie
Istnieją oczywiście wyspecjalizowane firmy, które zajmują się odbiorem i recyklingiem starego ogumienia. Jest to jednak oferta skierowana do punktów wymiany i warsztatów, gdyż tego typu odpad wymaga prowadzenia ewidencji, a oddanie przez wulkanizatora zużytych opon do zakładu utylizacyjnego jest możliwe jednorazowo przy zebraniu co najmniej 100 sztuk opon z samochodów osobowych bądź 35 sztuk z ciężarówek.
Co jednak z kilkoma starymi oponami ma uczynić przeciętny Kowalski? Jeśli zakładamy nowe opony w serwisie lub w jakimkolwiek innym zakładzie wulkanizacyjnym, to zwykle możemy je tam pozostawić. Choć możemy spodziewać się, że zostanie to wliczone w cenę usługi, nie ma bowiem przepisów regulujących, kto ma ponosi koszt ich utylizacji.
PSZOK i wielkie gabaryty
Jeśli nie w serwisie to najlepszym i najtańszym rozwiązaniem wydaje się pozostawienie ogumienia w specjalnym punkcie odbioru, szczególnie, że w większości gmin działają Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Oddawanie opon do PSZOK może być jednak limitowane – np. cztery sztuki rocznie. Samorządy organizują również tzw. zbiórki odpadów wielkogabarytowych, zwykle raz bądź dwa razy w roku, jednak nie zawsze na liście odpadów, które można wówczas nieodpłatnie oddać jest ogumienie.
Huśtawka i tor przeszkód
Starej oponie można również dać drugie życie i wykorzystać chociażby jako ogrodową huśtawkę czy alternatywę dla ceramicznych doniczek. Opony mają nad nimi tę przewagę, że nie pękają na mrozie, a tylko od naszej inwencji zależy jak je przyozdobimy. Ze zużytych gum można też stworzyć kolorowe rabatki czy klomby. Mogą zostać spożytkowane także jako element placu zabaw. Stare opony znajdują swoje zastosowanie również w sporcie, stając się przeszkodami w trakcie ekstremalnych biegów, jak chociażby Runmageddon czy na torach gokartowych.
