EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
Baza WiedzyWiedza Ogólna

Błyskawiczne powodzie miejskie nie łagodzą skutków suszy

przez Anna Michałowska 13 lipca 2022
przez Anna Michałowska 13 lipca 2022
źródło: krakow.pl

Z wodą są dwa główne „wyzwania” – albo jest jej za mało albo… za dużo. Skutki obu sytuacji szczególnie odczuwają mieszkańcy miast.

Ostatnie tygodnie to naprzemienne informacje o suszy, problemach z dostępem do zasobów wodnych i komunikaty związane z koniecznością ograniczenia w użytkowaniu wody wodociągowej, a z drugiej strony ekstremalne warunki pogodowe i błyskawiczne powodzie.

Powodzie błyskawiczne to naturalne zjawisko, które występuje na skutek zwiększonych opadów i powoduje gwałtowny, często groźny w skutkach spływ znacznych objętości wody. Dochodzi wówczas do nagłych zalań niżej położnych obszarów, przybrań w postaci gwałtownej fali powodziowej i zniszczeń niesionym materiałem zagarniętym wraz z wodą: kamieniami, gałęziami itp. W naturalnych warunkach zjawisko to jest odpowiedzialne za kształtowanie terenu: np. tworzenie dolin a nawet wąwozów, gdy na skutek gwałtownych spływów wymywane są piaszczyste frakcje gleb.

Inaczej wygląda zjawisko to w przestrzeni miejskiej. Na terenach zurbanizowanych, znacznie przekształconych ręką człowieka – rzadko mamy do czynienia (lub wręcz w mikroskopijnej skali, wobec powierzchni danej zlewni) z naturalnym spływem wody. Dzieje się tak, bo niemal każdy skrawek terenu w mniejszym bądź większym stopniu został uszczelniony.

Opad w mieście, jeszcze do niedawna, był postrzegany jako wręcz niemile widziany. Typowe działania projektowe oraz realizacyjne wiązały się z zebraniem go z wszystkich powierzchni szczelnych i jak najszybszym odprowadzeniem poprzez sieć kanalizacji deszczowej do najbliższego odbiornika.

Zobacz również:  Zakupy bez plastiku – czy to możliwe?

Priorytetem były (i często nadal są) potrzeby komunikacyjne i bytowe ludności. Potwierdzeniem tego jest brak precyzyjnych zobowiązań inwestorów i deweloperów do zrównoważonego przekształcania terenów, z koniecznością zachowania w części powierzchni czynnych biologicznie – kiedy to każdy skrawek terenu pod inwestycję wykorzystywany jest do maksimum.

Antropogeniczna działalność człowieka związana z gwałtownym przyrostem: kolejnych budynków, tras komunikacyjnych, parkingów i podziemną infrastrukturę służącą odprowadzaniu wód opadowych – dołożyły „cegłę” do zmian klimatycznych, obserwowanych na całym świecie.

Podniesienie temperatury powietrza ma wpływ na wzrost energii gromadzonej w atmosferze, a to przekłada się na dynamikę zachodzących w niej zjawisk pogodowych i jej skutków m.in. powodzi tzw. błyskawicznych. Tym sposobem „niechciana” w mieście woda pojawia się w nim regularnie i w sposób niekontrolowany. Brak jej natomiast w przykrytej szczelną warstwą betonu glebie i jej głębszych pokładach, w tym także w miejscach ujęć wody, służących do zaspokojenia potrzeb bytowych mieszkańców.

Od kilku lat coraz częściej obserwujemy długie okresy bezdeszczowe, ekstremalnie upalne temperatury w lecie, suche i ciepłe zimy, zwykle bez pokrywy śnieżnej. Opad to coraz częściej zjawisko gwałtowne, w postaci krótkotrwałych i ulewnych deszczy, które w większej części zmieniają się w odpływ ze słabo pochłaniającej powierzchni (szczelnej lub wysuszonej i zbitej).

Zobacz również:  Idealna lista zakupów i tygodniowy jadłospis zero waste krok po kroku

Istniejąca infrastruktura kanalizacyjna nie jest w stanie szybko i bezpiecznie przyjąć tak dużych objętości wody. Często dochodzi do sytuacji całkowitego wypełnienia kolektorów, co powoduje pracę kanalizacji pod ciśnieniem i efekt tzw. „cofki” w słabszych punktach systemu, w tym m.in. wybicia wody poprzez włazy uliczne. W konsekwencji ulewne deszcze w przestrzeni miejskiej to lokalne podtopienia na terenach najniżej położonych, paraliż komunikacyjny, zniszczenie mienia oraz infrastruktury miejskiej.

Kolejny etap, to zrzut wód opadowych do rzeki (duże miasta są wyposażone w zbiorniki retencyjne, które łagodzą ten etap) i obciążenie jej ponadnormatywnym ładunkiem zanieczyszczeń powierzchniowych i kanałowych, oraz wezbrania na niżej położonych odcinkach odbiornika. Gwałtowna natura tego zjawiska (czyli połączenie znacznej ilości wody i krótkiego czasu jej odpływu) nie zdąży zasilić terenów objętych wcześniej suszą, w tym tych wodonośnych.

Na zmiany, które teraz nas dotykają pracowaliśmy długo, kierowani wyłącznie własnymi potrzebami. Woda pokazuje nam swoją gwałtowną naturę i udowadnia, że nie jesteśmy w stanie jej sobie podporządkować.

Na koniec stawiam pytanie: czy zdążymy wyciągnąć z tej sytuacji lekcje i przede wszystkim wdrożyć je – biorąc pod uwagę fakt, że nasze istnienie jest bezsprzecznie uzależnione od dostępu do wody?

4
FacebookTwitterPinterestEmail
Anna Michałowska

Technolog wody, inżynier środowiska i hydrolog z kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym związanym z działaniami na rzecz równowagi gruntowo-wodnej. Autorka bloga Jesteś wodą, stworzonego z misją mówienia o wodzie jako o najcenniejszym zasobie jakim dysponuje Człowiek na Ziemi. Inspiruje do nawet drobnych zmian na rzecz ochrony i oszczędzania wody.

poprzedni
Aktywność osób starszych wobec postępującej zmiany klimatu
następny
Koniki polskie – rodzimy skarb pielęgnowany w Popielnie

Może Cię Zainteresować

Dlaczego Arktyka ociepla się szybciej niż reszta świata?

Zima bez zimy

Rosnące znaczenie gruntów marginalnych na świecie

Zrównoważonego Nowego Roku!

Prezenty dla bliskich i dla klimatu. Co podarować na święta,...

Lepiej, sprawniej, bezpieczniej – kierunki rozwoju technologii pozyskiwania surowców mineralnych

Ostatnio dodane

  • Niebezpieczna moda na wypalanie traw

    24 marca 2023
  • „Dokąd Zmierza Świat” – międzynarodowa konferencja młodzieżowa

    23 marca 2023
  • Alarmujące tempo utraty górskich lasów

    22 marca 2023
  • Przed nami kluczowe 5 lat działań dla klimatu — spotkanie społeczności Climate Leadership

    21 marca 2023
  • Moda na recykling z okazji Światowego Dnia Recyklingu

    21 marca 2023

Jesteśmy na:

Facebook Twitter Instagram Linkedin

O nas

EkoGuru to ambitna, niezależna inicjatywa mająca na celu wywarcie realnego wpływu na poprawę jakości środowiska naturalnego w Polsce, a pośrednio także na całej naszej planecie. Ten cel chcemy osiągnąć nie tylko poprzez rzetelną edukację, ale przede wszystkim dzięki skutecznemu motywowaniu wszystkich czytelników naszego portalu do praktycznego działania. Wychodzimy z założenia, że sama wiedza niewiele znaczy, jeżeli nie przekłada się na odpowiednie decyzje w życiu codziennym.

Popularne

  • 1

    Zamiast stawiać pasieki, ratujmy dzikie pszczoły

    20 maja 2021
  • 2

    „Betonoza” i „ogrodoza”, czyli kilka słów o klimacie miasta

    11 czerwca 2021
  • 3

    Drony zasieją drzewa

    3 lipca 2021
  • 4

    Ekolodzy przeciw budowie w Kaszubskim Parku Krajobrazowym

    22 listopada 2021

Śledź nas na Facebooku

Śledź nas na Facebooku

@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

Przeczytaj Równieżx

Zanik cyrkulacji termohalinowej i orkany przyszłości

Recykling plastiku ma sens

Ślad węglowy – konieczność czy prestiż?