Do niedawna żubr był uważany za gatunek zagrożony wyginięciem. Obecnie jego status w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych International Union for Conservation of Nature (IUCN) figuruje jako bliski zagrożeniu. Jak to możliwe?
Czerwona księga gatunków zagrożonych International Union for Conversation of Nature (IUCN) to lista gatunków, które w różnym stopniu są zagrożone wyginięciem. IUCN, oprócz monitorowania, który gatunek może być zagrożony, podejmuje także działania na rzecz ochrony zwierząt. Jednym z takich działań był Plan na żubra z 2004 roku, w który zaangażowała się również organizacja WWF. Jak powiedział Stefan Jakimiuk, specjalista ds. ochrony gatunków z Fundacji WWF Polska, którego słowa możemy przeczytać na stronie WWF:
„To że się udało uratować żubra przed wyginięciem to cud. To, że sytuacja tego gatunku zaczyna się poprawiać to efekt ogromnego zaangażowania i współpracy kilku pokoleń przyrodników. Bardzo się cieszę, że WWF miał w tym swój udział wpierając powstanie w 2004 r. »Planu działań dla żubra«, wyznaczającego na wiele lat cele i kierunki działań. To właśnie jego konsekwentna realizacja, w szczególności w Polsce przyczyniła się do poprawy stanu ochrony tego gatunku. Oczywiście żubr nadal wymaga ochrony i nie mniej trudnych i długofalowych działań. Dalsza poprawa sytuacji tego gatunku możliwa jest jedynie w ramach współpracy wielu partnerów i wypracowania najlepszych rozwiązań, przy społecznej akceptacji dla jego ochrony”.
Na stronie WWF możemy również przeczytać oświadczenie dr hab. Rafał Kowalczyk, dyrektor Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży na temat niewątpliwego sukcesu, jakim jest zmiana statusu żubra:
„Obniżenie przez IUCN kategorii zagrożenia dla żubra jest niewątpliwym sukcesem w ochronie gatunku. Przegląd statusu ochrony żubra, który przygotowałem wspólnie z dwoma innymi specjalistami z IUCN SSC Bison Specialist Group wykazał, że stopniowy wzrost liczebności gatunku i obszaru jego występowania, ale też tworzenie nowych populacji w bardziej optymalnych dla żubrów środowiskach, pozwalają wg kryteriów IUCN na obniżenie statusu zagrożenia dla gatunku. Nie oznacza to jednak, że gatunek jest już bezpieczny, gdyż obecna kategoria wskazuje, że żubr ciągle gatunek jest bliski zagrożenia”.
Obniżenie kategorii zagrożenia dla tego gatunku było możliwe dzięki wzrostowi populacji żubra. W 2019 roku żyło 6200 osobników, a biorąc pod uwagę liczbę żubrów w 2003 roku – 1800, możemy mówić o dużym sukcesie.
Mimo wszystko, nie należy zapominać, że gatunków zagrożonych wyginięciem jest coraz więcej, a działania na rzecz ochrony przyrody powinny być stale uskuteczniane. Takie działania to m.in.: redukcja możliwych konfliktów żubrów z ludźmi oraz przenoszenie tych zwierząt na bardziej dogodne dla nich tereny. Jednak zmiana statusu żubra w Czerwonej księdze jest dowodem na to, że człowiek może odwrócić negatywne skutki swoich czynów.
Źródła: wwf.pl, naukawpolsce.pap.pl