Eksperci twierdzą, że Wielkie Jezioro Słone w amerykańskim stanie Utah stoi w obliczu „bezprecedensowego niebezpieczeństwa”. Powodem jest spadek lustra wody do alarmująco niskiego poziomu w obliczu napędzanej zmianami klimatycznymi suszy, która zacieśnia swój uścisk na zachodzie USA.
Ponad 30 naukowców i obrońców przyrody wydało dramatyczny raport, który wzywa stanowych ustawodawców do podjęcia „nadzwyczajnych środków”, aby uratować Wielkie Jezioro Słone przed całkowitym zanikiem. Eksperci ostrzegają, że bez „dramatycznego wzrostu” napływu wody do jeziora do 2024 roku, akwen zniknie w ciągu najbliższych pięciu lat. „Jego zniknięcie może spowodować ogromne szkody dla zdrowia publicznego, środowiska i gospodarki Utah”, napisali autorzy w raporcie. „Wybory, których dokonamy w ciągu najbliższych kilku miesięcy, będą miały wpływ na nasz stan i ekosystemy na całym Zachodzie przez kolejne dekady”.
Wielkie Jezioro Słone, nękane przez nadmierne zużycie wody i pogłębiający się kryzys klimatyczny, w ciągu ostatnich lat obniżyło się do rekordowo niskiego poziomu. Wysokość lustra wody znajduje się obecnie prawie 6 metrów poniżej swojego naturalnego średniego poziomu i wkroczyła na „niezbadane terytorium” po utracie 73 proc. wody i odsłonięciu 60 proc. dna jeziora, zauważa raport.
„Ekosystem jeziora jest nie tylko na krawędzi załamania. On się zapada”, powiedział dla CNN Benjamin Abbott, profesor ekologii na Brigham Young University i główny autor raportu. „Szczerze mówiąc, to szczęki opadają i całkowicie rozbrajająco jest widzieć, jak duża część jeziora zniknęła. Jezioro jest teraz głównie dnem jeziora”.
Przy coraz gorętszym i bardziej suchym klimacie, wiele jezior w zachodniej części USA doświadczy jedynie większego parowania. Będzie tym samym wymagało większych dostaw wody. A jeśli pora deszczowa będzie sucha, to dojdzie do ostatecznego zaniku tych zbiorników. Abbott powiedział, że ponura rzeczywistość klimatyczna już teraz rozwijająca się w Wielkim Słonym Jeziorze jest „mikrokosmosem” tego, co dzieje się lub ma się wydarzyć na całym świecie, na ocieplającej się planecie. „Jest to wskaźnik tego, co dzieje się w większych dorzeczach”, powiedział. „Musimy określić bardzo jasny przekaz o tym, dokąd zmierzamy”.
Wielkie Słone Jezioro wymaga dodatkowego źródła wody, by zniwelować efekt zmiany klimatu. Abbott powiedział, że ustawodawcy muszą wykorzystać dobre zimowe opady. Ostatnio pora deszczowa na zachodzie USA wygląda aż za dobrze, o czym przekonuje się ostatnio Kalifornia. Dużo jest też śniegu. W górach Utah leży prawie 3/4 śniegu więcej niż zwykle. Według Abbotta jest to ogromna szansa. Naukowiec twierdzi, że wodę z tego śniegu trzeba dobrze wykorzystać, by uzupełnić braki w jeziorze.
Autorzy raportu wzywają władze stanowe do ogłoszenia stanu wyjątkowego, lub co najmniej do wdrożenia nadzwyczajnych środków ochrony wody, które nie tylko zmniejszyłyby zużycie wody, ale zapewniłyby, że woda trafi do jeziora, aby je uzupełnić – jest to ogromnie trudne zadanie, biorąc pod uwagę, że planowanie i przydział wody dla stanu odbywa się w lutym i marcu.
Autorzy wezwali również ustawodawcę do wsparcia tych wysiłków przy jednoczesnym wprowadzeniu długoterminowych rozwiązań, które pozwoliłyby na ograniczenie zużycia wody. Jeśli susza utrzyma się na Zachodzie, jak podejrzewają klimatolodzy, osiągnięcie stabilnego poziomu napływu wymagałoby ograniczenia zużycia wody nawet o 50 proc. w całym dziale wodnym Wielkiego Jeziora Słonego.
Skutki zmian w jeziorze mają duży wymiar. Zmniejszanie się jeziora zagraża delikatnym siedliskom zagrożonych gatunków, a także lokalnej gospodarce stanu. Według wyliczeń stanu, Wielkie Jezioro Słone wnosi co roku do gospodarki 1,3 mld dolarów, od przemysłu mineralnego po rolnictwo i rekreację. Jeśli jezioro nadal będzie wysychać, straty ekonomiczne wyniosą od 1,7 do 2,2 mld dolarów rocznie.
Gwałtowne wysychanie dna jeziora powoduje również ekspozycję szkodliwych pyłów, które mogą szkodzić zdrowiu ludzi. Kiedy silne wiatry wieją nad wysychającym dnem jeziora, wzbijają w powietrze drobne cząsteczki, które mogą być wdychane i uszkadzać płuca oraz zaostrzać różne choroby układu oddechowego. Te zanieczyszczenia zostały powiązane z komplikacjami zdrowotnymi takimi jak astma, choroby serca i przewlekłe zapalenie oskrzeli. Ponadto słone pyły znad jeziora mogą osiadać na terenach rolniczych, tym samym szkodząc lokalnym uprawom.
Źródło: CNN