Jak przewiduje Uniwersytet Strathclyde globalna ilość odpadów turbinowych do 2050 roku, może rozrosnąć się do dwóch milionów ton. Turbiny wiatrowe mogą stać się niedługo poważnym recyklingowym problemem. Eksperci i przedsiębiorstwa analizują, jak można je zużytkować ponownie – powstają pomysły na wykorzystanie turbin do budowy wież transmisyjnych, blokad dźwiękowych, a nawet produkcji cementu.
Bardzo dużo łopat turbin wiatrowych trafia na wysypisko. Powodem jest to, że turbiny są często ulepszane m.in. poprzez instalowanie większych łopatek, zdolnych do wytwarzania większej ilości energii, a część z nich jest po prostu przestarzała i wymaga wymiany. Do 2023 roku około 15 000 łopat wiatrowych zostanie wycofanych z użytku w Wielkiej Brytanii i UE. Przemiana wycofanych z użytku łopat turbin wiatrowych w mosty jest jednym z innowacyjnych sposobów poradzenia sobie z problemem ich recyklingu, który obecny jest w przemyśle.
„Łopaty turbin wiatrowych są niezwykle trudne do recyklingu. Pomysły na to, co z nimi zrobić po ich zdjęciu, sięgają od przekształcenia ich w zjeżdżalnie na placu zabaw po przetwarzanie ich na granulki na kleje i farby” – wyjaśnia Harrison O’Hara z Skanska Costain Strabag.
Od ostrza do mostu
Solidność materiału, z jakiego są zrobione turbiny, nakłoniła badaczy do przeanalizowania możliwości ponownego wykorzystania turbin w projektach budowlanych.
Paul Leahy, wykładowca Inżynierii Energii Wiatrowej, uważa, że łagodnie zakrzywiony kształt turbin i ich użyteczność może posłużyć jako główny element konstrukcji mostu.
Firma Skanska Costain Strabag współpracując z National Composites Centre, chce przekształcić łopaty turbin wiatrowych w beton zbrojeniowy przy wykorzystaniu procesu zmniejszającego produkcję dwutlenku węgla aż o 90 procent.
Powstał także projekt Re-Wind, przy którym pracują eksperci z Queen’s University Belfast, City University of New York i GeorgiaInstitute of Technology. Polega on na wykorzystaniu zużytych turbin wiatrowych przy budowie wieży transmisyjnych oraz barier dźwiękowych na autostradach.
Wejście w życie projektów Re-Wind i Skanska Costain Strabag może przyczynić się do przekształcenia łopatek turbinowych w ważny element wykorzystywany w przemyśle budowlanym.
Innowacyjny obieg materiałów
Powstały także pomysły dotyczące recyklingu materiałów, z których powstają turbiny wiatrowe. Duńska firma Vestas Wind Turbine Systems we współpracy z Uniwersytetem w Aarhus ma na celu stworzyć technikę, która pozwoliłaby na rozkład termoutwardzalnego materiału kompozytowego na włókna i epoksyd (klasa tworzyw sztucznych). Chemocykling sprawiłby, że epoksyd rozłożyłby się na składniki bazowe, które można by wykorzystać do budowy nowych łopatek turbin. Dzięki temu żaden materiał nie trafiłby na śmietnik.
Norweska firma Aker Horizon swoją uwagę skierowała na materiał z włókna szklanego (GRP). Współpracując z Uniwersytetem Strathclyde, opracowała metodę termicznego odzyskiwania i przetwarzania odpadów.
„Zaczynamy od odpadów GRP wycofanych z eksploatacji, które są następnie sortowane i przechodzą przez proces odzysku na Uniwersytecie Strathclyde, kończąc na włóknie szklanym nadającym się do ponownego wykorzystania w nowych produktach. To jest klucz do prawdziwej cyrkularności produktów” – tłumaczy Mats Ektvedt z firmy Aker.
Zdaniem Ektvedt usuwanie tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknem szklanym to problem nie tylko branży energetyki wiatrowej, ale i przemysłów, które w swojej produkcji wykorzystują takie materiały. Uwzględnia to produkcję samochodów, statków morskich, wydobycie ropy i gazu, budownictwo i wiele innych.
„Obecnie skupiamy się na recyklingu łopat turbin wiatrowych, ale naszym celem jest opracowanie procesów odzysku wystarczająco wytrzymałych, aby poradzić sobie z innymi rodzajami odpadów” – dodaje Ektvedt.
Ostatnie badania wykazują, że do 2025 roku 10 GW zużytych turbin w Europie zostanie ulepszonych lub wycofanych z użytku. Pomysł ponownego zastosowania turbin wiatrowych wiąże się także z wprowadzeniem w Europie zakazu składowania łopat turbin wiatrowych na wysypiskach. Stowarzyszenie Wind Europe, które promuje wykorzystanie energii wiatrowej, do ustanowienia takich regulacji zwróciło się do Komisji Europejskiej.
