EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
AktualnościPolska

Nowa hydrofitowa oczyszczalnia ścieków w gminie Brańszczyk

przez Michał Skwarek 5 listopada 2022
przez Michał Skwarek 5 listopada 2022

Lokalne hydrofitowe oczyszczalnie ścieków dla gmin pozwalają jednocześnie poprawić komfort życia mieszkańców na terenach wiejskich, zapewnić realizację strategii zrównoważonego rozwoju i chronić coraz szczuplejsze budżety samorządów.

W Gminie Brańszczyk uruchomiona została oczyszczalnia hydrofitowa, której potencjał pozwala obsłużyć 8 lokalnych miejscowości i 2300 mieszkańców. Działa ona w połączeniu ze zmodernizowaną tradycyjną oczyszczalnią biologiczno-mechaniczną i znacząco zwiększa możliwości oczyszczania ścieków pochodzących z terenów gminy. Warty łącznie blisko 6,5 mln zł projekt w formule „zaprojektuj i wybuduj” zrealizowała firma RDLS, spółka spin-off Uniwersytetu Warszawskiego działająca w konsorcjum z czeską firmą Dekonta. Obiekt powstał w miejscowości Udrzynek, na terenie wchodzącym w skład sieci objętych specjalną ochroną obszarów Natura 2000, co stanowiło istotne wyzwanie z punktu widzenia wykonawcy inwestycji. Środki na budowę oczyszczalni pochodziły w znacznej części z umorzonej w połowie pożyczki pozyskanej z Funduszu Ochrony Środowiska.

Budowa pasywnej oczyszczalni hydrofitowej w Udrzynku była największą inwestycją dokonaną w tej kadencji Rady Gminy Brańszczyk. Historia projektu sięga 2019 r., kiedy awarii uległa przestarzała i przeciążona oczyszczalnia biologiczno-mechaniczna. Ponieważ gminie groziły kary naliczane za odprowadzanie do środowiska nieoczyszczonych ścieków, konieczne było podjęcie zdecydowanych działań.

Celem prac było przeprowadzenie modernizacji istniejącej instalacji tradycyjnej, która pozwoliłaby zwiększyć możliwości oczyszczania i umożliwić podłączanie do niej kolejnych miejscowości z obszaru gminy. Stary obiekt obsługiwał tylko pięć miejscowości, a plany zakładały podłączenie kolejnych trzech. Przedsięwzięcie miało jednocześnie zapewnić odporność nawet na dwukrotnie większą od standardowej ilość odprowadzanych ścieków, jaka pojawia się w przypadku dużych opadów deszczu.

„Podjęcie decyzji o rozbudowie starego obiektu o oczyszczalnię pasywną nie było łatwe. Technologia hydrofitowa w owym czasie nie była jeszcze tak popularna jak obecnie. Jednak z dzisiejszej perspektywy, w obliczu szalejącej inflacji i rosnących cen energii, okazuje się, że nie mogliśmy wybrać lepiej” – mówi Wiesław Przybylski, wójt gminy Brańszczyk, inicjator i pomysłodawca rozbudowy tradycyjnej oczyszczalni o instalację hydrofitową.

Inwestycja okazała się jednocześnie dla Gminy Brańszczyk bardzo korzystna finansowo.

„Pożyczka w wysokości 5 mln zł pozyskana z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska została w połowie umorzona. Gminie udało się już także odzyskać zapłacony VAT, co sprawia, że nowa oczyszczalnia kosztowała samorządowy budżet tylko 2,8 mln zł, co w odniesieniu do możliwości nowego obiektu i obecnej zmiennej sytuacji rynkowej jest kwotą niezwykle atrakcyjną” – opowiada Wiesław Przybylski.

Projekt był realizowany w okresie od czerwca 2020 do czerwca 2022 r.

„Wykonanie projektu przypadło na bardzo trudny czas. Zaczęliśmy w pandemii, a później trzeba było mierzyć się z konsekwencjami agresji Rosji na Ukrainę. Pomimo szalejącej inflacji inwestycję udało się zrealizować w pierwotnie zaplanowanym terminie i budżecie” – mówi prof. Łukasz Drewniak z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego i jeden z założycieli spółki RDLS.

Tanio i efektywnie

Z punktu widzenia gminy Brańszczyk największym wyzwaniem w zakresie oczyszczania ścieków był fakt, że stara biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia nie tylko była przestarzała, ale miała ograniczone możliwości i działała w cyklach. Kiedy ilość ścieków znacząco się zwiększała, np. w przypadku ulewnych deszczy, stary obiekt nie mógł sobie z nimi poradzić. Nowy, hybrydowy obiekt, rozszerzony o oczyszczalnię hydrofitową, rozwiązuje ten problem. Zmodernizowana oczyszczalnia biologiczno-mechaniczna nadal pracuje tak jak wcześniej, z tym że teraz nadmiar ścieków – pochodzący od nowo przyłączanych mieszkańców, a także powstający w wyniku ulew – trafia do oczyszczalni hydrofitowej, która jest w stanie obsłużyć zmienne ilości ścieków i działa w trybie ciągłym. Pozwala to gminie na podłączanie nowych miejscowości i eliminuje ryzyko przepełnienia oczyszczalni w przypadku deszczu, a w konsekwencji także ryzyko kar pieniężnych za odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków do środowiska.

Zobacz również:  Metan wykryty nad kopalniami węgla kamiennego w Polsce

Z punktu widzenia samorządów jednym z największych wyzwań związanych z gospodarką ściekową są koszty – tak inwestycyjne jak i operacyjne. Utrzymanie tradycyjnych oczyszczalni mechaniczno-biologicznych jest kosztowne. Powodem tego jest m.in. z konieczność stosowania dużej liczby urządzeń mechanicznych, które zasilane są coraz droższą energią elektryczną i które trzeba serwisować. W przypadku obiektów pasywnych utrzymanie nie jest problemem. Koszty oczyszczania ścieków w takich instalacjach są niskie. Kształtują się na poziomie od 2 – 3 zł za 1 m3.

„Zajmująca teren 1 ha i mająca dobową przepustowość 240 m3 oczyszczalnia hydrofitowa składa się z dwóch rodzajów filtrów – o przepływie pionowym i poziomym. Filtry o przepływie pionowym wyposażone w drobniejszy materiał filtracyjny są zraszane powierzchniowo i dzięki natlenianiu zapewniają skuteczne usuwanie zanieczyszczeń organicznych. W tych drugich warunki są w większości beztlenowe i pozwalają na eliminowanie związków azotu. Filtry oddzielone są od podłoża warstwą nieprzepuszczanej folii, która gwarantuje, że nic szkodliwego nie przedostanie się do środowiska” – tłumaczy prof. Łukasz Drewniak.

„W Udrzynku cały przepływ ścieków w obiekcie odbywa się grawitacyjnie. Dzięki temu można było ograniczyć liczbę pomp do trzech. Napowietrzanie ścieków odbywa się sposób pasywny w 6 studzienkach. To nie tylko oszczędność inwestycyjna, ale także niższe koszty serwisu i energii potrzebnej do ich działania. Cały proces oczyszczania jest praktycznie bezobsługowy. Wymaga jedynie okresowej interwencji człowieka” – dodaje prof. Łukasz Drewniak.

Oczyszczone ścieki w Udrzynku w postaci czystej wody trafiają do pobliskiej rzeki. Jakość odprowadzanej wody z oczyszczalni hydrofitowej została przebadana i spełnia ona wszystkie normy środowiskowe.

Oczyszczalnie hydrofitowe idealnie sprawdzają się właśnie w modelu, jaki został zrealizowany w gminie Brańszczyk – jako rozszerzenie dla tradycyjnych oczyszczalni, które działają w wielu gminach i nie radzą już sobie z przyjmowaniem ścieków. Obiekty biologiczno-mechaniczne są przy tym kosztowne, bywają uciążliwe dla mieszkańców i odstraszają turystów. Instalacje pasywne w szczególności nadają się tam, gdzie ilość ścieków jest zmienna – sezonowo lub w ciągu tygodnia – oraz istnieją obawy o wysokie koszty eksploatacyjne tradycyjnych oczyszczalni albo trudności z zatrudnieniem wykwalifikowanych pracowników do obsługi ich instalacji. Wyzwaniem związanym z ich budową mogą być praktycznie tylko wymagania terenowe. Do obsługi ok. 1500 do 2000 tys. mieszkańców potrzeba ok. hektara terenu.

Zobacz również:  Czysty Bałtyk po raz drugi – zostawmy dobry ślad na plażach

Pasywne systemy oczyszczania ścieków typu Constructed Wetlands są uniwersalne, ponieważ oczyszczają ścieki różnego rodzaju. Są one efektywne ekonomicznie już dla miejscowości od 100 mieszkańców i łatwe do rozbudowy. Przy tym idealnie sprawdzają się w miejscowościach turystycznych, w których liczba mieszkańców w znacznym stopniu podlega wahaniom sezonowym, co ma bezpośrednie przełożenie na dużą zmienność w ilości generowanych ścieków.

Oczyszczanie ekologiczne

Oczyszczalnia typu Constructed Wetland naśladuje warunki hydrauliczne i siedliskowe naturalnych ekosystemów bagiennych. W takim gruntowo-roślinnym systemie, w którym gleba występuje w stanie nasycenia wodą, na odpowiednich filtrach i z udziałem różnorodnych mikroorganizmów, zasiedlonych w rozwiniętym systemie korzeni i kłączy roślin wodnych i wodolubnych, zachodzi biologiczny proces oczyszczania. Ogromną rolę do odegrania w systemach pasywnych mają właśnie mikroorganizmy: degradują i asymilują związki węgla, zatrzymują związki fosforu i metale ciężkie, odpowiadają za asymilację i ulatnianie związków azotu oraz wytrącanie związków siarki. To rozwiązanie naturalne i ekologiczne, w którym nie stosuje się chemii. W porównaniu do tradycyjnych oczyszczalni zużywa się także o wiele mniej energii.

Tego typu oczyszczalnie pasywne w naturalny sposób odzwierciedlają system bagienny. Co ciekawe, żyjące w nim organizmy dostosowują się do zmieniających się warunków – ilości materii do przetworzenia czy temperatury. To w odróżnieniu od tradycyjnych systemów, gdzie trzeba precyzyjnie kontrolować warunki, odpowiednio napowietrzać czy utrzymywać stężenie pierwiastków, poprawnie uruchomiony system pasywny skutecznie działa przez lata bez większej ingerencji człowieka.

Skutecznie i naturalnie

Pasywne systemy oczyszczania ścieków typu Constructed Wetland są popularne w wielu miejscach na świecie. Obiekty tego typu działają np. w Czechach. Przykładowo instalacja w Velká Jesenice działa już blisko dwie dekady stanowiąc namacalny dowód, że systemy Constructed Wetland doskonale radzą sobie w klimacie środkowoeuropejskim, a w szczególności tak samo skutecznie jak latem oczyszczają ścieki zimą. Są one przy tym przyjazne dla okolicznych mieszkańców: wyglądają naturalnie i nie wydzielają nieprzyjemnych zapachów.

W Polsce takich ekologicznych oczyszczalni wciąż jest niewiele, ale cieszą się one rosnącym zainteresowaniem. Jednym z działających obiektów jest uruchomiona w 2020 r. oczyszczalnia ścieków w Białce w woj. Lubelskim, która została wybudowana także przez konsorcjum RDLS i Dekonta. Uruchomiony obiekt o przepustowości 180m3 na dobę jest w stanie obsłużyć zarówno 250 stałych mieszkańców, jak również tysiące turystów, którzy zjawiają się tutaj każdego roku – w okresie letnim łączna liczba osób na terenie miejscowości sięga 2,5 tys.

Źródło: RDLS

1
FacebookTwitterPinterestEmail
Michał Skwarek

Redaktor naczelny. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na kierunku filozofia oraz Wyższej Szkoły Europejskiej na kierunku public relations.

poprzedni
Green Gas Poland 2022
następny
WWF i Ørsted razem na rzecz ochrony klimatu i różnorodności biologicznej oceanów

Może Cię Zainteresować

Niebezpieczna moda na wypalanie traw

„Dokąd Zmierza Świat” – międzynarodowa konferencja młodzieżowa

Alarmujące tempo utraty górskich lasów

Przed nami kluczowe 5 lat działań dla klimatu — spotkanie...

Moda na recykling z okazji Światowego Dnia Recyklingu

Odwiert geotermalny w Gnieźnie

Ostatnio dodane

  • Niebezpieczna moda na wypalanie traw

    24 marca 2023
  • „Dokąd Zmierza Świat” – międzynarodowa konferencja młodzieżowa

    23 marca 2023
  • Alarmujące tempo utraty górskich lasów

    22 marca 2023
  • Przed nami kluczowe 5 lat działań dla klimatu — spotkanie społeczności Climate Leadership

    21 marca 2023
  • Moda na recykling z okazji Światowego Dnia Recyklingu

    21 marca 2023

Jesteśmy na:

Facebook Twitter Instagram Linkedin

O nas

EkoGuru to ambitna, niezależna inicjatywa mająca na celu wywarcie realnego wpływu na poprawę jakości środowiska naturalnego w Polsce, a pośrednio także na całej naszej planecie. Ten cel chcemy osiągnąć nie tylko poprzez rzetelną edukację, ale przede wszystkim dzięki skutecznemu motywowaniu wszystkich czytelników naszego portalu do praktycznego działania. Wychodzimy z założenia, że sama wiedza niewiele znaczy, jeżeli nie przekłada się na odpowiednie decyzje w życiu codziennym.

Popularne

  • 1

    Zamiast stawiać pasieki, ratujmy dzikie pszczoły

    20 maja 2021
  • 2

    „Betonoza” i „ogrodoza”, czyli kilka słów o klimacie miasta

    11 czerwca 2021
  • 3

    Drony zasieją drzewa

    3 lipca 2021
  • 4

    Ekolodzy przeciw budowie w Kaszubskim Parku Krajobrazowym

    22 listopada 2021

Śledź nas na Facebooku

Śledź nas na Facebooku

@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
EkoGuru – portal ekologiczny
  • O nas
  • Portal
    • Aktualności Świat
    • Aktualności Polska
  • Wyzwania
    • Zmiany Klimatu
    • Smog
    • Susza
    • Marnotrawstwo Żywności
    • Odpady
  • Rozwiazania
    • Fotowoltaika
    • Pompy Ciepła
    • Termomodernizacja
    • Audyt Energetyczny
    • Biogazownie
    • Kolektory słoneczne
    • Przydomowe Stacje Ładowania
    • Promienniki podczerwieni
    • Wykorzystanie wody deszczowej
    • Przydomowe elektrownie wiatrowe
    • Odzysk wody szarej
  • Baza Wiedzy
    • Wiedza Ogólna
    • Wiedza Praktyczna
    • Prawo
    • Ekopedia
  • Technologie
  • Kontakt
@2020 - All Right Reserved. EkoGuru.pl

Przeczytaj Równieżx

Wielka plama ropy u wybrzeży Kalifornii...

Na Islandii rozpoczął działalność największy na...

Poszukiwanie mikroalg śnieżnych w górach