W większości miast tuż po rozpoczęciu roku szkolnego, trwa procedura głosowania na projekty, które mają szanse być zrealizowane w ramach tzw. budżetu obywatelskiego. To okazja aby mieszkańcy współdecydowali o przeznaczeniu części środków z budżetu miasta lub gminy. Ja polecam zagłosować na działania, które wpłyną na poprawę jakości środowiska i naszego życia w mieście.
Budżet obywatelski to forma komunikacji i współpracy mieszkańców z władzami miast i gmin, w temacie wydatkowania części środków budżetowych oraz realnych i najpilniejszych potrzebach mieszkańców. Proces zaczyna się od zgłoszenia projektów, które mają służyć poszczególnym dzielnicom miast (o zasięgu tzw. lokalnym) lub tych, które mogą mieć wpływ na wszystkich mieszkańców miasta.
Pomysły mieszkańców (tzw. liderów projektu) są weryfikowane pod kątem zgodności z wymogami, np. muszą znajdować się na działkach we władaniu gminy, mieścić się w zakładanym budżecie czy być ogólnodostępne. Zgłoszone projekty, które spełniają postawione wymagania są następnie konsultowane z władzami i mieszkańcami, ewentualnie doprecyzowywane, tak aby ich realizacja okazała się oczekiwana i spójna społecznie.
Ostatecznie zaakceptowane projekty poddawane są pod głosowanie, w którym mogą wziąć udział wszyscy mieszkańcy danego miasta czy gminy.
Zobacz kiedy w miastach wojewódzkich było, jest lub będzie – głosowanie na projekty w ramach budżetu obywatelskiego w 2024 roku.
| Miasto | Data głosowania w 2024 roku | Strona internetowa projektu |
| Białystok | od 24 września do 7 października | https://www.bialystok.pl/pl/dla_mieszkancow/bialystok_obywatelski/budzet_obywatelski/ |
| Bydgoszcz | od 1 do 31 października | https://www.bdgbo.pl/ |
| Gdańsk | od 9 do 23 września | https://gdansk.ardvote.pl/ |
| Gorzów Wielkopolski | od 7 do 20 października | gorzow.budzetobywatelski.pl |
| Katowice | od 10 do 23 września | https://bo.katowice.eu/ |
| Kielce | od 24 września do 7 października | https://budzetobywatelski.kielce.eu/ |
| Kraków | od 13 do 27 września | https://budzet.krakow.pl/ |
| Lublin | od 23 września do 10 października | https://decyduje.lublin.eu/pl/budzet-obywatelski-l/aktualnosci/ |
| Łódź | od 1 do 28 października | https://budzetobywatelski.uml.lodz.pl/ |
| Olsztyn | od 29 maja do 23 czerwca | https://glosujobo.olsztyn.eu/ |
| Opole | od 19 września do 8 października | https://bo.opole.pl/ |
| Poznań | od 7 do 28 października | https://www.budzet.um.poznan.pl/ |
| Rzeszów | od 24 września do 13 października | https://erzeszow.pl/3108-rbo.html |
| Szczecin | od 1 października do 16 października | https://sbo.szczecin.eu/szczecinski-budzet-obywatelski |
| Toruń | od 21 do 30 września | https://torun.pl/pl/budzet-obywatelski-2025-ostateczna-lista-projektow-do-glosowania |
| Warszawa | od 15 do 30 czerwca | https://bo.um.warszawa.pl/ |
| Wrocław | od 27 września do 14 października | https://www.wroclaw.pl/rozmawia/wroclawski-budzet-obywatelski |
| Zielona Góra | od 21 października do 3 listopada | https://zielonagora.konsultacjejst.pl/budzet-obywatelski |
Głosowanie na realizacje projektów obywatelskich odbywa się także w gminach (do sprawdzenia na stronie swojej gminy).
Katalog zadań, które mogą być zrealizowane w ramach budżetu obywatelskiego jest obszerny. Działanie to przede wszystkim musi znajdować się w zakresie zadań własnych danej gminy.
Wśród nich wiele związanych jest z poprawą jakości środowiska, na co w ostatnich edycjach ukierunkowanych jest coraz więcej proponowanych do realizacji projektów. Wśród tych warto zwrócić uwagę na projekty związane z:
– budową infrastruktury rowerowej – ponieważ coraz więcej mieszkańców na co dzień stawia na tą formę transportu,
– tworzeniem terenów zielonych (m.in. parków, skwerów czy mini ogrodów) – to odpowiedź na potrzebę adaptacji miasta do zmian klimatu,
– wdrożeniem projektów edukacyjnych (np. ścieżki edukacyjne czy tematyczne place zabaw) – stawiające na budowanie świadomości z zakresu szeroko pojętej ekologii i wiedzy o otaczającej nas przyrodzie,
– remontem chodników i rozszczelnieniem terenów „zabetonowanych” – związane z zastosowaniem powierzchni półprzepuszczalnych i odzyskaniem części terenów biologicznie czynnych,
– działaniami odpowiedzialnymi za małą retencją m.in. budowa ogrodów deszczowych, łąk kwietnych, zielonych dachów i ścian.
Przeglądając zgłoszone do głosowania projekty w moim mieście (we Wrocławiu), na wszystkie proponowane działania (123 projekty) ponad połowa (tj. 69 z nich) związana jest realizacjami, które wpłyną na poprawę klimatu w moim mieście.
Sprawdź jakie „zielone” projekty zaproponowane zostały do realizacji w Twoim mieście czy w gminie.
Działania związane z budżetem obywatelskim trwają cały rok. Nawet jeśli termin na głosowanie minął już w Twoim miejscu zamieszkania – zgłoś swoje działanie lub wesprzyj kogoś, kto ma pomysł na realizacje w kolejnej edycji projektu obywatelskiego.
Nasz czynny udział w lokalnym budżecie obywatelskim – to wyraz naszej odpowiedzialności społecznej i wkład w to, jak funkcjonuje nasze otoczenie. Mamy na to wpływ, bo mamy swój głos!
